مسئولیت ازدواج بر اساس آیه انکاح

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه تفسیر و علوم قرآن جامعة المصطفی العالمیه

2 دانش آموخته سطح ۴ حوزه علمیه خواهران

چکیده

خداوند متعال در قرآن کریم، در آیات متعددی به بیان اهمیت ازدواج، احکام و آثار آن پرداخته است. ازجمله امور مهم در امر ازدواج، تعیین مسئول و مسئولیت های ناشی از آن است. اهمیت این مسأله از آن جهت است که مخاطب این وظیفه، مسئولیت تدارک زمینه ها و رفع موانع را نیز بر عهده دارد. در این پژوهش، تلاش شده تا با کنکاش در آیه «۳۲-۳۱ نور» که به إنکاح نام بردار گشته و مستقیما به بیان مسئولیت امر ازدواج پرداخته است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به قرائن درون آیه و مقاصد تشریع حکم نکاح در آیه یاد شده، به تحلیل این مسأله پرداخته است. بر اساس نتایج حاصله، این مسئولیت مهم در وهله اول فردی و خانوادگی و در وهله دوم، مسئولیتی اجتماعی است و دامنه آن، جامعه و حکومت اسلامی را نیز دربر می گیرد. البته افزون بر مسئولیت مردم در زمینه سازی های لازم و تمهید امور، خداوند سبحان نیز إغنای نیازمندان را بر اساس فضل واسعه خود برعهده گرفته است. وعده صدق پروردگار در این زمینه، نکته بسیار مهمی است که باید در ترویج فرهنگ ازدواج آسان، مورد توجه جدی مسئولان امر واقع شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Responsibility of Marriage Based on the Verse of Marriage

نویسندگان [English]

  • Muhammad Faker Meybodi 1
  • A’zam Faker 2
1 Faculty Member and Full Professor at the Department of Exegesis and the Qura’nic Sciences,
2 Graduate of Level Four of Women Seminary School
چکیده [English]

The Holy Qur’an has paid special attention to “marriage”. God Almighty has stated its
importance, rullings and effects in several verses of the Holy Qur’an. Among the issues
discussed in marriage is the person who is in charge (the person responsible for marriage) and
the responsibilities arising from it. This is important because that person is also responsible
for preparing the ground and removing the obstacles. Exploring verse 31-32 of Noor chapter,
which refers to marriage and directly expresses its responsibility, this study tries to explain
who is responsible for marriage from the point of view of the Qur’an. (Research question).
Using descriptive-analytical method and by referring to the evidence in the verse, this paper
has analyzed this issue with the purpose of legislating Islamic rulling on marriage based on the
mentioned verse. (Research Method). The results make it clear that this important responsibility
is both an individual and family issue and a social responsibility whose scope includes the
society and the Islamic government. (Research results). In addition to the responsibility of
human beings in making the necessary arrangements and providing the conditions, God
Almighty has undertaken the enrichment of the needy based on His vast grace. The true
promise of God in this regard is a very important point that should be given serious attention by
.the authorities dealing with the promotion of the culture of easy marriage

کلیدواژه‌ها [English]

  • the marriage verse
  • addressee of the marriage verse
  • responsibility
  • the responsibility of society
  • Islamic state
ابن‌العربی، محمدبن عبدالله‏ (1408)، احکام‌القرآن، محقق: بجاوى، على‌محمد، بیروت، چاپ1، دارالجیل.
ابن‌عاشور، محمدبن طاهر (بی‌تا)، التحریر والتنویر.
ابن‌فارس، احمد (1404)، معجم مقاییس‌اللغة، مصحح: محمدهارون، عبدالسلام، قم، چاپ اول، مکتب الاعلام‌الاسلامی‏.
ابن‌منظور، محمدبن مکرم (1414)، لسان‌العرب، بیروت، چاپ سوم، دار صادر.
ازهری، محمدبن احمد (2001)، تهذیب‌اللغة، تحقیق: عوض‌مرعب، محمد، بیروت، چاپ اول، دار إحیاءالتراث العربی.
بخاری‌جعفی، محمدبن‌إسماعیل (1422)، صحیح بخاری/ الجامع‌ المسند الصحیح‌المختصر من أمور رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وآله، تحقیق: الناصر، محمدزهیر بن ناصر، چاپ اول، دار طوق‌النجاة.
جصاص، احمدبن على (1405)، احکام‌القرآن، تحقیق: قمحاوى، محمدصادق، بیروت، دار احیاء التراث‌العربى.
جوهری، اسماعیل‌بن حماد (1376)، الصحاح، تاج‌اللغة و صحاح‌العربیة، چاپ چهارم، دارالعلم للملایین.
حرّ عاملى، محمدبن حسن (1409)، وسائل‌الشیعه، قم، چاپ اول، مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام.
راغب اصفهانى، ابوالقاسم الحسین‌بن محمد (1332)، المفردات فى غریب‌القرآن، تهران، مکتبة رضویة.
صادقى تهرانى، محمد (1406)، الفرقان فى تفسیرالقرآن بالقرآن والسنة‏، قم، چاپ دوم، فرهنگ اسلامى‏.
طباطبایى، سیدمحمدحسین (1417)، المیزان فى تفسیرالقرآن، قم، چاپ پنجم، دفترانتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طبرسى، فضل‌بن حسن (1372)، مجمع‌البیان فى تفسیرالقرآن، با مقدمه بلاغى، محمدجواد، تهران، چاپ سوم، انتشارات ناصرخسرو.
طبری، محمدبن جریر (1412)، جامع‌البیان فى تفسیرالقرآن، بیروت، چاپ اول، دارالمعرفة.
طریحی، فخرالدین‌بن محمد (1375)، مجمع‌البحرین‏ و مطلع‌النیرین‏، مصحح: حسینى اشکورى، سیداحمد، تهران، چاپ سوم، مرتضوی‏.
طوسى، محمدبن حسن‏ (بی‌تا)، التبیان فی تفسیرالقرآن‏، مصحح: حبیب عاملى، احمد، ‏بیروت، چاپ اول، دار إحیاء التراث‌العربی.
فاضل مقداد، مقدادبن عبدالله (1373)، کنزالعرفان فى فقه‌القرآن، مصحح: شریف‏زاده، محمدباقر و بهبودى، محمدباقر، تهران، چاپ1، مرتضوى.
فراهیدى، خلیل‌بن احمد (1405)، کتاب‌العین‏، قم، چاپ دوم، نشر هجرت‏.
فیروزآبادى، محمدبن یعقوب‏ (1415)، القاموس‌المحیط، بیروت، چاپ اول، دار الکتب العلمیه.
فیومی، احمدبن محمد (1414)، مصباح‌المنیر، قم، چاپ دوم، دارالهجرة.
قرطبى، محمدبن احمد، (1364)، الجامع‌لأحکام القرآن، تهران، چاپ اول، ناصر خسرو.
کلینى، ابوجعفر، محمدبن یعقوب (1407)، کافی، تحقیق: غفاری، على­اکبر و آخوندى، محمد، تهران، دارالکتب‌الاسلامیة.
کیاهراسى، على‌بن محمد (1422)، احکام‌القرآن، بیروت، چاپ اول، دارالکتب العلمی/ منشورات محمد‌علی بیضون‏.
مدرسى، سیدمحمدتقى (1419)، منهدى‌القرآن، تهران، چاپ اول، دار محبى‌الحسین.
مصطفوى، حسن (1360)، التحقیق فی کلمات القرآن‌الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مکارم شیرازى، ناصر (1371)، تفسیر نمونه،‏ با همکاری جمعى از نویسندگان‏، تهران، چاپ دهم، دارالکتب‌الإسلامیه.