اصول تربیت گفتاری در قرآن کریم با تکیه بر بُعد اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه قرآن پژوهی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

2 عضو گروه معارف دانشگاه کاشان

3 دانشیار گروه علوم تربیتی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

قرآن کتاب هدایت است و محتوای آن دربردارنده معارف و مفاهیم تربیتی بسیاری است که هریک برای رشد فکری، اعتقادی و معنوی انسان نقشی بسزا دارد. دامنه موضوعی مباحث قرآن کریم در سه محور اساسی؛ عقاید، احکام و اخلاق محدود می شود. اخلاق به عنوان ضلع سوم سه گانه هدایت بشر، یکی از مسائلی است که قرآن کریم بدان توجه داشته و به ابعاد مختلف آن پرداخته است. این محور مهم با هدف تربیت و پرورش انسان، دارای اصول و روش های گوناگون تربیتی در ابعاد مختلف فردی، اجتماعی، رفتاری، گفتاری و... است.
این مقاله با روش پردازش توصیفی- تحلیلی، بر اساس آیات اخلاقی قرآن، به تحلیل آیات مرتبط با اصول گفتاری پرداخته و به این نتیجه رسیده که در آیات فراوان اصول تربیتی گفتار اجتماعی و مصداق های مختلف آن تبیین شده اند و شامل محورهای اساسی، عام بوده و قابل اجرا در همه زمانها و مکان هایند. در قرآن کریم اصول تربیت گفتاری لازم در روابط فردی و اجتماعی به صورت کامل بیان شده است. اصول ایجابی؛ حق گویی، راستگویی و نیک گویی و اصول سلبی؛ پرهیز از سخن باطل، زور، دروغ، لهو و بهتان از آن جمله اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Principles of Speech Education in the Holy Qur’an Based on the Social Dimension

نویسندگان [English]

  • Ali Fathi 1
  • Razia Sadat SeYyed Khorasani 2
  • SeYyed Ali Hosseini Zadeh 3
1 FacultyMember at the Department of Qur’an Studies, Hawza and University Research Center
2 Faculty Member of the Department of Islamic Knowledge, Kashan University
3 Associate Professor, the Department of Educational Sciences, Hawza and University Research Center
چکیده [English]

The Qur’an is a book of guidance and its content contains many teachings and educational concepts,
each of which has a significant role in the intellectual, religious and spiritual development
of human beings. The thematic scope of the Holy Quran’s topics includes three main areas:beliefs,
religious rulings and ethics. As the third area of human guidance,ethics is one of the issues
that the Holy Quran has considered and addressed its various dimensions. This important
axis which aimsat educating human beings has different educational principles and methods
in variousindividual, social, behavioral and speech dimensions.Using descriptive-analytical
processing method,this paper has analyzed the verses related to the principles of speech based
on the moral verses of the Qur’an, and has come to the conclusion that in many verses the educational
principles of social speech and its various instances are explained through some basic,
general axes that areapplicable at all times and places. In the Holy Quran, the principles of
speech education in personal and social relations are fully stated. Positive principles includetruthfulness,
honesty and nice language, and negative principlesinclude refraining from false
.words, force, lies, frivolity, and slander

کلیدواژه‌ها [English]

  • speech education
  • social ethics
  • positive principles
  • negative principles