نقد و بررسی اشتراکات و افتراقات توحید ربوبی در تفسیر «المیزان» و «المنار»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته جامعة المصطفی العالمیه

2 دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه

3 عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه

چکیده

چکیده
بحث و بررسی پیرامون توحید ربوبی سبب اختلاف‌نظر در فروعات و مسائل جزئی آن در میان مفسران شده است؛ از جمله مفسر المیزان، معتقد است آموزه‌های وحیانی قرآن بر مدار توحید ربوبی است؛ اما مفسر المنار در حد ضرورت به مباحث کلامی پرداخته است. از این رو، تحقیق حاضر با موضوع «نقد و بررسی اشتراکات و افتراقات توحید ربوبی در تفسیر المیزان و المنار» با هدف شناسایی و تحلیل نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه دو مجموعه تفسیری نام‌برده در بحث توحید ربوبی و با روش توصیفی-تحلیلی و مقایسه‌ای انجام پذیرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که المیزان و المنار در محوریت توحید ربوبی، فطری بودن و قابل اثبات بودن آن با دلایل عقلی و نیز در تبیین رابطه میان توحید ربوبی و اصول اعتقادی عدل و معاد و رابطه آن با معارف ارزشی فی‌الجمله مسیر مشترکی را پیموده‌اند. در حالی که این دو تفسیر در مفهوم‌شناسی واژه «رب» و مشتقاتش، در بیان تلازمات مفهومی ربوبیت الهی با سایر صفات، در تبیین اصل اعتقادی نبوت مانند محدوده رسالت انبیاء، قدرت پیامبران در تصرف امور و معجزات آنان نظرات متفاوتی ارائه نموده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criticism of the commonalities and differences of Raboubi's monotheism in the interpretation of "Al-Mizan" and "Al-Manar"

نویسندگان [English]

  • mahdieh sharifi nasab anari 1
  • Alireza Qaimi Nia 2
  • Seyyed Jafar Haqshanas 3
1 Al-Mustafa International University
2 Associate Professor of Culture and Thought Research Institute
3 Mustafa International University
چکیده [English]

Abstract
Discussions and reviews about Tawheed Rabubi have caused differences of opinion in its branches and minor issues among commentators; Among the commentators of Al-Mizan, he believes that the revealed teachings of the Qur'an are based on the monotheism of God; But the commentator of al-Manar has dealt with theological issues as much as necessary. Therefore, the present research with the subject of "criticism and examination of the commonalities and differences of the Tawheed Raboubi in the interpretation of al-Mizan and al-Manar" with the aim of identifying and analyzing the points of commonalities and differences in the viewpoints of the two mentioned sets of interpretations in the discussion of the Tawheed Raboubi and with a descriptive-analytical method and A comparison has been made. The findings of the research show that al-Mizan and al-Manar focus on God's monotheism, its naturalness and provability with rational reasons, and also in explaining the relationship between God's monotheism and the religious principles of justice and resurrection and its relationship with valuable teachings in general. They have followed a common path. While these two interpretations in the conceptualization of the word "Lord" and its derivatives, in expressing the conceptual associations of God's Lordship with other attributes, in explaining the belief principle of prophecy such as the scope of the prophet's mission, the power of the prophets to control their affairs and miracles, they have presented different opinions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Tawheed
  • Tawheed Raboubi
  • Tafsir al-Mizan
  • Tafsir al-Manar
  • Allameh Tabatabai
  • Rashid Reza

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1403
  • تاریخ دریافت: 20 دی 1402
  • تاریخ بازنگری: 20 اسفند 1402
  • تاریخ پذیرش: 08 اردیبهشت 1403
  • تاریخ اولین انتشار: 13 اردیبهشت 1403