الگوی تقوامداری بر طلاق زوجین بر اساس تحلیل مضمون سوره طلاق

معتمد لنگرودی, فرشته; علایی رحمانی, فاطمه; متولی امامی, زینب

الگوی تقوامداری بر طلاق زوجین بر اساس تحلیل مضمون سوره طلاق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ پژوهشگر پسادکتری گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه الزهراء (س) تهران ایران

² دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه الزهراء (س) تهران ایران

³ دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهراء(س)، تهران، ایران

چکیده

تبیین احکام طلاق، یکی از مباحث محوری در آیات قرآن کریم است که بخشی از آن در سوره طلاق بیان شده است. موضوع این مقاله، رصد مضامین سوره طلاق با کاربست روش مطالعات بین‌رشته‌ای «تحلیل مضمون» است که بدین منظور با دو رویکرد کمّی و کیفی به تجزیه و تشریح، مضامین پایه و سازمان‌دهنده این سوره پرداخته است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که خداوند متعال ضمن تشریع احکام طلاق در این سوره، سازه اخلاقی و رفتاری با عنوان «تقوا» را به بندگان توصیه کرده است به گونه‌ای که این مضمون در سراسر سوره وجود دارد. مضامین این سوره را می‌توان در قالب 5 مضمون سازمان‌دهنده شامل: الزام به تقوامداری، رعایت احکام طلاق، مبانی الزام به احکام طلاق و تقوامداری، تأکید بر اخلاق و تلطیف در احکام طلاق و تهدید به معاندان و بشارت به مؤمنان تشریح کرد. لذا رویکرد سوره طلاق بر لزوم اجرای احکام طلاق تنها هدف این سوره، نیست؛ بلکه این سوره در ضمن بیان احکام طلاق، به دنبال آن است تا نگرش و اخلاق افراد را در موضوع تنش‌زای طلاق ارتقاء ببخشد تا با داشتن تقوا به کنترل درونی و خودنظم‌دهی خویش بپردازند و در نتیجه آن تا یک جامعه‌ای سالم و با امنیت و به دور از خشونت را برای یکدیگر به ارمغان بیاورند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The model of persistence on the divorce of couples based on the analysis of the content of Surah Talaq

نویسندگان [English]

fereshteh motamad langrodi ¹
fatemeh Alaee Rahmani ²
zeynab motavali emami ³

¹ Post-doctorate researcher, Department of Quranic Studies and Hadith, Faculty of Theology , Alzahra University, Tehran, Iran

² Associate Professor, Department of Quranic Studies and Hadith, Faculty of Theology, Alzahra University, Tehran, Iran

³ Department of Quranic Studies and Hadith, Faculty of Theology, Alzahra University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Explanation of the rules of divorce is one of the central topics in the verses of the Holy Quran, a part of which is stated in Surah Talaq. The subject of this article is to observe the themes of Surah Talaq by using the method of interdisciplinary studies "Theme Analysis", which for this purpose has analyzed and explained the basic and organizing themes of this Surah with two quantitative and qualitative approaches. The findings of the research show that while legislating the decrees of divorce in this Surah, the Almighty God has recommended the moral and behavioral structure called "Taqwa" to the servants in such a way that this theme is present throughout the Surah. The themes of this surah can be explained in the form of 5 organizing themes, including: the obligation to be strict, observing the rules of divorce, the basics of the obligation to the rules of divorce and strictness, emphasis on morality and refinement in the rules of divorce, threats to enemies, and good news to believers. Therefore, the approach of Surah Talaq on the necessity of enforcing the decrees of divorce is not the only purpose of this Surah; Rather, this surah, while stating the rulings of divorce, seeks to improve people's attitudes and morals in the stressful issue of divorce, so that they can have inner control and self-discipline with piety, and as a result, a healthy and safe society. and bring each other away from violence.

کلیدواژه‌ها [English]